Joanna Basiaga - Pasternak  od lat związana jest ze Szkołą Mistrzostwa Sportowego im. J. Kałuży i H. Reymana w Krakowie, gdzie opiekuje się młodzieżą jako psycholog. Współpracowała z wieloma drużynami piłkarskimi, między innymi z MKS Cracovia S.S.A, Wisłą Kraków S.A, Ruchem Chorzów, Hutnikiem Kraków. Jest adiunktem w Zakładzie Psychologii Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie. Certyfikowany psycholog sportu I klasy Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Autorka wielu prac naukowych i popularno-naukowych z zakresu psychologii sportu, w tym głównie psychologicznych uwarunkowań piłki nożnej.

Specyfika Szkół Mistrzostwa Sportowego

Pierwsze szkoły o profilu sportowym w Polsce powstały w roku szkolnym 1973/74. Celem tego typu szkół było „stworzenie organizacyjnych i programowych warunków dla rozwijania zainteresowań i uzdolnień sportowych dzieci i młodzieży oraz ich wszechstronnego rozwoju fizycznego” (Materiały Ministerstwa Oświaty i Wychowania, 1973, s. 18). Już wtedy przy naborze do szkól zwracano uwagę także na czynniki psychologiczne – „przydatność psycho-społeczną” (Krawacki 1973).

Obecnie nadal funkcjonują zarówno szkoły mistrzostwa sportowego, jak i klasy sportowe przy szkołach ogólnokształcących. W tego typu szkołach specjalistyczne, sportowe szkolenie przebiega zgodnie z założeniami Ministerstwa Edukacji Narodowej. W dalszym ciągu podstawowym założeniem Szkół Mistrzostwa Sportowego (SMS) jest umożliwienie szczególnie zdolnej sportowo młodzieży uzyskane awansu sportowego, który jest dostosowany do indywidualnego tempa rozwoju jednostki. Ponadto celem szkół tego typu jest przygotowanie młodych sportowców do reprezentowania kraju w zawodach także międzynarodowych na najwyższym szczeblu (Panfil, 1998). Innym celem tego typu szkół jest umożliwienie pogodzenia podstaw programowych edukacyjnych z treningiem wyczynowym (Klusek, 1998). W szkołach sportowych powinien funkcjonować program integrujący (proces kształcenia, wychowania, szkolenia sportowego).

Organizacja nauczania i szkolenia sportowego powinna tworzyć warunki optymalne zarówno dla nauki, jak i treningu. Infrastruktura techniczna powinna spełniać wymagania dla efektywnego i bezpiecznego szkolenia sportowego natomiast kadra nauczająca i szkoleniowa powinna realizować program szkoły sportowej. Sama selekcja do szkoły powinna odbywać się na podstawie kryteriów odnoszących się do wymagań stawianych przez program szkoleniowy (Kuch, 1997).

Jak podają Karwacki, Kowalski i Winiarski (1997) analizując losy absolwentów szkół mistrzostwa sportowego, ich uczniowie stanowią „elitę sportową”.